Dzieciństwo i wczesny wiek szkolny to czas wypełniony zabawą, drobnymi obowiązkami, nauką poznawaniem świata, nabywaniem nowych umiejętności.
W dzisiejszych czasach obserwuje się tendencję do osobnego wykonywania różnych zajęć przez poszczególnych członków rodziny. Rodzice pracują, dzieci są w przedszkolu lub szkole. Wszyscy wracają do domu zmęczeni, gdzie również muszą wywiązać się z wielu obowiązków.Często brakuje nam czasu na wspólne zajęcia i przebywanie razem.
Czy dzieje się tak z powodu niedoborów czasu czy może świadomości jak ważne jest wspólne przeżywanie życia w rodzinie. Obecna sytuacja w pewnym sensie wymusiła zmiany w codziennym funkcjonowaniu wielu rodzin. Pomimo wielu ograniczeń warto zastanowić się jak zaplanować ten czas wspólnie z dzieckiem /dziećmi w domu.
W klasach I-III istotnym elementem będzie nauka, przygotowywanie się do lekcji pod nadzorem rodziców. Równie ważny jest też czas wolny- kilka tygodni pobytu w domu warto wykorzystać na autentyczne bycie razem- rodzice z dziećmi i dzieci z rodzicami. Obok pracy i nauki zabawa to jedna z najważniejszych działalności człowieka. Jej cechą jest to, że jest podejmowana dobrowolnie, bezinteresownie. Zabawa jednoczy rodzinę, buduje więzi, zapewnia dziecku energię do badania i poznawania świata.
Z punktu widzenia psychologii zabawa spełnia różnorodne i istotne funkcje, między innymi:
W dobie wszechobecnych „zabawek elektronicznych’ dzieci zatraciły umiejętność spontanicznej zabawy. Udział w tym mają też rodzice, gdyż komórka i komputer to najlepsza niania, spod opieki której dzieci nie uciekają… Być może właśnie teraz uda się zaplanować wspólne spędzanie czasu z dziećmi?
Wspólna zabawa potrzebna jest zarówno dziecku jak i rodzicowi. Dziecku- ponieważ wspomaga rozwój. Rodzicom- ponieważ dzięki wspólnej zabawie mogą zaobserwować i poznać własne dziecko. Badacze dowodzą, iż istnieje znaczna różnica pomiędzy dziećmi bawiącymi się z rodzicami a tymi, które bawiły się same. Ważna jest nie tyle sama obecność rodzica, ile poziom jego zainteresowania i autentyczne zaangażowanie w aktywność z dzieckiem. Potwierdzają to moje obserwacje i kontakty z dziećmi, które rodzice przyprowadzają do Porani- piszą .. chciałbym aby mój tata … częściej ze mną rozmawiał, moja mama najbardziej kocha….sprzątać….
Aby wszystko się udało, warto zaplanować dzień wspólnie z dzieckiem. Jego elementami mogą być: zabawa, posiłek, sport, odpoczynek, czytanie, oglądanie… Możemy odświeżyć zabawy z dawnych lat: ciepło- zimno, ciociu babka, berek, papier-kamień-nożyce, państwa-miasta, statki, wisielec…. Warto przypomnieć sobie ich zasady i wytłumaczy dzieciom. Instrukcje z łatwością można również znaleźć w internecie. Wiele dzieci chętnie wykonuje prace ręczne- sprzymierzeńcami będą tu: papier, kredki, nożyczki, farby, klej i wszelkie inne dostępne materiały. To baza do zrobienia niemal wszystkiego, wystarczy trochę wyobraźni i zręczności. Projekt dziecko może zrobić samo, my pomagamy mu w wykonaniu. Sport i aktywność fizyczna jestpotrzebna dzieciom jak tlen i jedzenie: może to być bieganie, wykonywanie podstawowych ćwiczeń fizycznych jak skłony, przysiady, robienie pajacyków, kulanie się po dywanie, taniec przy muzyce, powtarzanie po kimś sekwencji ruchów… Przygotowywanie jedzenia to genialna przestrzeń do zabawy. Robienie kanapek, nakrywanie do stołu a potem sprzątanie to zabawa w dom, odtwarzanie ról i nauka funkcjonowania w świecie dorosłych. Może będą to pierwsze doświadczenia przyszłego mistrza kuchni?
Czytanie – to dla dzieci wspaniały wspólny czas. Słuchając można wyciszy się, zrelaksować, ćwiczyć aktywne słuchanie, uważność, rozwijać wyobraźnię, poznać coś nowego. To o czym słuchamy można wykorzystać też jako temat do rysunku, własnej opowieści, do której można nawet dodać nowe zakończenie.
Odpoczynek – to czas, w którym warto zmniejszyć liczbę i natężenie bodźców. Dzieci często mają trudność z wyczuciem momentu, kiedy są zmęczone. Z niewiadomych oraz błahych przyczyn reagują wtedy rozdrażnieniem, agresją, krzykiem, płaczem. Zanim do tego dojdzie warto zachęcić je do odpoczynku, drzemki, spokojnej rozmowy przy stole lub na kanapie. Leżąc na tapczanie dzieci mogą poćwiczyć koncentrację na oddechu, obejrzeć niedługą porcję bajek.
Oprócz przygotowania do codziennych lekcji i odrabiania zajęć domowych, spora grupa dzieci w klasach nauczania początkowego wymaga dodatkowych ćwiczeń usprawniających zaburzone lub opóźnione funkcje percepcyjno-motoryczne. Warto wykorzystywać każdą okazję związaną z sytuacjami dnia codziennego do takich ćwiczeń, aby nie był to czas wymuszony na dziecku do kolejnej, uciążliwej pracy przy biurku. Można zawiesić na ścianie w kuchni duży arkusz szarego papieru- w trakcie codziennych zajęć można zachęcać dziecko w tym czasie do rysowania, wypełniania narysowanych przez nas kształtów, kończenia rozpoczętych słów i zdań, prowadzenia linii z punktu do punktu, przedstawienia za pomocą rysunku o czym myśli lub marzy, rozwiązywania zadań arytmetycznych, rysowania figur geometrycznych…itd. Jeśli będą to kilku- kilkunastominutowe zajęcia w formie zagadek, konkursów, rebusów dziecko potraktuje je jako atrakcyjną zabawę.
I na koniec takie małe podsumowanie Fundacji Sto Pociech :
Twoje dzieci dadzą radę…
Nie musisz tworzyć w domu szkoły, przedszkola ani sali zabaw…
Kochasz swoje dzieci, jesteś ich bezpieczną przystanią… bądźcie razem….
Czytajcie, twórzcie, grajcie, śpiewajcie, gadajcie…
Możecie się też razem nudzić, oglądać filmy, gapić przez okno…
Nawet z wspólnego patrzenia przez okno może wykiełkować chwila bliskości… i o tym pamiętać należy w tym szczególnym dla Nas i dla Naszych Dzieci czasie.
Violetta M. Baranowska
Opracowano na podstawie:
„Trening umiejętności wychowawczych”- Małgorzata Całusińska, Wojciech Malinowski, GWP
„Co robić z dziećmi przez dwa tygodnie w domu? - zabawkowicz.pl
Odwiedza nas 767 gości oraz 0 użytkowników.