Do Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych rodzice zgłaszają dzieci z różnorodnymi trudnościami w rozwoju psychomotorycznym, emocjonalnym i poznawczym, prosząc o pomoc i wskazówki do dalszej pracy.
A co z resztą? Z tzw. dziećmi zdolnymi? Czy te dzieci również wymagają wsparcia i stymulacji? Kim jest zatem dziecko inteligentne?
Teoria inteligencji wielorakich H. Gardnera zakłada, że jednostki mogą funkcjonować poznawczo w co najmniej 7 względnie niezależnych sferach. Ich współwystępowanie daje podstawę do określenia profilu dominujących zdolności. Gardner wyróżnił następujące inteligencje:
Wynika z tego, że nie tylko dziecko odnoszące tzw. sukcesy szkolne możemy zaliczyć do tzw zdolnych.
Zatem każdy rodzic, nauczyciel winien szeroko spojrzeć na młodego rozwijającego się człowieka doszukując się w nim tzw. „grudki złota”.
W związku z powyższym ważną umiejętnością istotną dla rozwoju dzieci jest kształtowanie tzw. twórczego myślenia.
Twórcze myślenie oznacza zaprezentowanie czegoś nowego. Jest częścią ludzkich umiejętności myślowych. Kreatywność rozumiana jest zarówno jako tworzenie zupełnie nowych pomysłów, jak i zestawienie starych w nowy sposób. To zdolność unikania stereotypów i konwencji. Kreatywność sprzyja otwartemu poszukiwaniu nowych możliwości oraz pozwala utrzymać właściwy stosunek do siebie i innych. Sukces twórczy to w głównej mierze wynik długotrwałego wysiłku i silnej motywacji. Każde dziecko jest w jakimś stopniu twórcze. Już od najmłodszych lat potrafi nadać własna nazwę nieznanej dotąd rzeczy lub znaleźć zastosowanie dla nowego przedmiotu. Zdolności te należy ciągle rozwijać. Twórcza postawa, pomysłowość i oryginalność to cechy, które pozwalają na poszukiwanie nowych rozwiązań i uczą radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Ważną rolę odgrywa też wiara we własne siły i optymizm. Pomaga to w rozwiązywaniu skomplikowanych problemów życiowych oraz pozwala czerpać radość i satysfakcję z własnego wysiłku. Myślenie twórcze prowadzi nas do bardziej atrakcyjnego, łatwiejszego a często pełnego sukcesów życia. Warto więc stymulować u dzieci rozwój twórcze(go) myślenie(a).
Okazuje się, że twórcze pomysły oraz osoby, której je mają, są coraz większą „wartością ekonomiczną”. Pracodawcy szukają coraz częściej młodych, zdolnych, ale przede wszystkim kreatywnych pracowników.
Ważnym zadaniem nas rodziców i wychowawców jest więc wzmacnianie kreatywności, pomysłowości i inicjatywy naszych dzieci oraz dawanie im szans i możliwości na twórcze wyrażanie siebie.
Możemy to robić na co dzień aktywizując dzieci przez zabawę, np.: wyrażanie emocji w sztuce i ruchu. Przykładem takiej rodzinnej zabawy może być rysowanie nudy lub złości, pokazywanie innych uczuć w ekspresji pantomimicznej.
Wykorzystując myślenie kreatywne możemy rozwiązywać życiowe kłopoty. Przykładem takiej zabawy jest formułowanie niestandardowych pytań i generowanie odpowiedzi bez oceniania ich. Np.: „Co by było, gdyby na świecie nikt nie umiał czytać?”, „Jak przeciąć tort bez użycia noża?”, „W jaki sposób donieść zakupy do domu nie mając torby?” itp.
Świetnym pomysłem na wspólne wieczory jest też rysowanie pojęć abstrakcyjnych np.: „terpilka” czy „gluzaka”.
Wyobraźnia małego dziecka jest przebogata, nie możemy jej jednak ograniczać dając „gotowe przepisy na placek”, tylko stymulować jej rozkwit poprzez wolne skojarzenia i pobudzanie fantazji.
Tworzenie nowych definicji, słów czy obrazów poprzez skojarzenia otwiera nasz umysł i pozwala na kreatywne, odważne spojrzenie na siebie i świat.
Od wielu lat Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Nowym Tomyślu organizuje grupowe warsztaty twórczego myślenia dla dzieci młodszych, podczas których dzieci uczą się niestandardowego, kreatywnego myślenia i twórczego rozwiązywania problemów w grupie rówieśniczej. Jeśli więc Państwa dziecko radzi sobie z nauką i nie przejawia większych trudności społeczno-emocjonalnych serdecznie zapraszamy na tę formę stymulacji rozwoju.
Małgorzata Hołod-Głuszek
Bibliografia ;
„Wybrane zagadnienia edukacji uczniów zdolnych”, tom I, pod redakcją Wiesławy Limont i Joanny Cieslikowskiej, wyd. Impuls 2005r.;
H. Hamer „Klucz do efektywności nauczania, poradnik dla nauczycieli”, wyd. Weda 1994r.;
R. Portmann „Zabawy rozwijające inteligencję”, wyd. Jedność 2003r.;
G. Nierenberg „Sztuka kreatywnego myślenia”, wyd. Studio 2002r.;
E. Nęcka „Trening twórczości”, wyd. Gdańsk 2005r.